Pielgrzym, emigrant, uchodźca, a może banita?

Portret króla Stanisława Leszczyńskiego w stroju pielgrzyma
Jean-Baptiste Oudry, Portret króla Stanisława Leszczyńskiego w stroju pielgrzyma, 1730, nr inw. MNW M.Ob. 698

W naszej opowieści szczególny akcent położymy na emigrację polityczną. Tego rodzaju emigrantem–pielgrzymem z Wielkopolski był Stanisław Leszczyński, zdetronizowany król Polski, który na obczyźnie latami czekał na możliwość odzyskania tronu. Mówi nam o tym jego portret z 1730 roku pędzla J.Ch.Oudry’ego, na którym przedstawiony został z kijem podróżnym, bukłakiem i peleryną z muszlami św. Jakuba z Compostelli. Zbożna wędrówka przez Europę prowadzi go ku jasności wskazywanej na horyzoncie. To według Macieja Foryckiego,

"archetyp polskiego emigranta: A każdy Polak w pielgrzymstwie nie nazywa się tułaczem, bo tułacz jest człowiek błądzący bez celu; ani wygnańcem, bo wygnańcem jest człowiek wygnany wyrokiem urzędu, a Polaka nie wygnał urząd jego [..]. Polak nazywa się pielgrzymem, iż uczynił ślub wędrówki do ziemi świętej, Ojczyzny wolnej, ślubował wędrować póty, aż ją znajdzie"

Adam Mickiewicz, Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego

Długa to była droga. I tylko nielicznym dane było dojść jej kresu. Do takich szczęśliwców należał ostatni właściciel Rogalina, zmarły w 1993 roku Edward Bernard Raczyński, Prezydent RP na uchodźstwie, który wolnej Polsce w zjednoczonej Europie poświęcił całe swoje długie życie.

Opowieść o pewnym królewskim rodzie.

Spacerując po wnętrzach gołuchowskiego Zamku opowiemy o rodzie Leszczyńskich, którzy zapoczątkowali historię tego miejsca. Dwór, przebudowany na Zamek, wzniósł pra pra dziadek króla Polski Stanisława Leszczyńskiego - Rafał Leszczyński. Na mapie prześledzimy losy króla Stanisława, jego drogę do objęcia tronu i późniejszą emigrację do Lotaryngii i Baru. Wspólnie poszukamy symboli Leszczyńskich w dekoracji architektonicznej Zamku oraz portretów przedstawicieli tego rodu.

Pobierz: Konspekt zajęć (PDF)

Emigrant czy podróżnik? O Krzysztofie Arciszewskim.

portret Krzysztofa Arciszewskiego
Portret Krzysztofa Arciszewskiego, autorstwa nieznanego holenderskiego malarza z XVII wieku, nr inw. MNP Mo 739.

Co to znaczy emigracja? Czy emigrant może być podróżnikiem? A może podróżnik może stać się emigrantem? Zastanowimy się wspólnie nad tymi tematami poznając fascynujące życie Krzysztofa Arciszewskiego, który urodził się w Rogalinie.

Pobierz: Konspekt zajęć (PDF)